Konferencja Naukowa "Konopie w przemyśle"

Wspólnie z Fundacją Green Gaya nasz wydział zorganizował Konferencję Naukową pt. „Konopie w Przemyśle” o wykorzystaniu konopi włóknistych jako źródła ekologicznych surowców i materiałów dla przemysłu, wpisujących się w założenia gospodarki cyrkularnej i zrównoważonego rozwoju.

Rangę wydarzenia podnieśli także partnerzy wydarzenia, którymi byli Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Patron Honorowy Konferencji), Centrum Innowacji i Biznesu Politechniki Wrocławskiej, Dolnośląska Izba Rolnicza oraz Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.

Wydarzenie zebrało przedstawicieli świata nauki, przemysłu, rolnictwa, instytucji samorządowych i rządowych, doktorantów, studentów oraz osoby zainteresowane przemysłowym wykorzystaniem konopi włóknistej z kraju i zagranicy. W Centrum Kongresowym Politechniki Wrocławskiej 3 grudnia 2024 roku spotkało się ponad 300 uczestników konferencji, w tym przedstawicieli świata nauki, uczelni i instytutów badawczych; przemysłu i producentów odzieży, włókien, materiałów budowlanych, papierniczych i meblarskich; przemysłu biotechnologicznego i chemicznego; instytucji rządowych i samorządowych; rolnictwa i instytucji związanych z rolnictwem, a także licznych, branżowych organizacji pozarządowych, stowarzyszeń, izb, kół i związków zawodowych związanych z rynkiem innowacji, produktów ekologicznych, zrównoważonej gospodarki i ochrony środowiska.

Cel

Głównym celem konferencji było rzetelne, poparte wynikami badań naukowych i prac wdrożeniowych, przedstawienie potencjału konopi włóknistych jako zrównoważonego surowca dla wielu sektorów przemysłu. W ramach prelekcji, paneli dyskusyjnych oraz pokazów i wystaw przedstawiono klasyczne i innowacyjne sposoby wykorzystania materiałów konopnych w produkcji produktów przyjaznych środowisku i wpisujących się w postulaty zrównoważonego rozwoju. Zwrócono uwagę na prawne, organizacyjne i technologiczne aspekty uprawy konopi włóknistych w Polsce i w Europie. Wydarzenie było również okazją do wymiany doświadczeń i nawiązywania współpracy między podmiotami zainteresowanymi rozwojem rynku konopi włóknistych w naszym kraju.

Tematyka

W czasie prelekcji i paneli dyskutowano wyzwania związane z uprawami, przetwórstwem i rynkiem konopi włóknistych, wskazano potrzebę wprowadzenia zmian regulacji prawnych oraz wdrożenia nowych technologii, które mogą przyczynić się do wzrostu efektywności i skali produkcji. Dyskutowano aktualny stan i potrzeby polskiego przemysłu konopnego.

Konferencja ukazała, że obok tradycyjnych zastosowań włókien konopnych w przemyśle tekstylnym i odzieżowym (przędza i tkaniny) czy w rolnictwie (pasza, ściółka, sznury i liny), stanowią one ekologiczny surowiec do produkcji papieru, prefabrykowanych bloczków i płyt budowalnych, izolacji, betonów konopnych, nowych materiałów na bazie biokomponentów, a także w przemyśle spożywczych do produkcji olejów, mąki czy suplementów na bazie konopi. Konopie ze zrównoważonych plantacji to również cenne biopaliwo dla energetyki i sektora grzewczego.

Podczas Konferencji prelegenci prezentowali przykłady licznych zastosowań konopi siewnych w różnych gałęziach naszego przemysłu, wskazując równocześnie na konieczność pozyskiwania nowych i ekologicznych surowców do produkcji ze źródeł odnawialnych pochodzenia naturalnego. Równocześnie zwracali uwagę, iż konopie włókniste okazują się być jednorocznym, wszechstronnym surowcem do wykorzystania w niemal wszystkich gałęziach przemysłu, co w obliczu postępujących coraz szybciej zmian klimatycznych czyni tę roślinę „włóknem przyszłości”. W celu pełnego wykorzystania potencjału konopi siewnych, należy stworzyć efektywny i opłacalny łańcuch „od ziarna po produkt końcowy”, korzystając z doświadczeń innych krajów Unii Europejskiej, w których zostało już to zrobione.

Tematy prelekcji

W ramach Konferencji Naukowej „Konopie w przemyśle” zaproszeni eksperci wygłosili następujące prelekcje:

• Sławomir Hruszka (JMS-Global) w prelekcji pt. „Zastosowanie mikrobiologii przy uprawach roślin jednorocznych na przykładzie konopi włóknistej” zaprezentował znaczenie mikrobiologii w uprawach konopi. Podkreślił rolę zdrowia gleby oraz wykorzystanie rozwiązań mikrobiologicznych do poprawy wydajności upraw konopi włóknistych. Prezentacja skupiała się na zrównoważonych metodach upraw i ich wpływie na jakość surowca.
  
  
• Piotr Jastrzębski (Podlaskie Konopie) w prezentacji nt. „Od posiania do budowania – dostępność surowca w przemyśle, na przykładzie branży budowlanej” omówił dostępność konopi jako surowca w branży budowlanej. Zwrócił uwagę na rosnące zainteresowanie materiałami ekologicznymi w budownictwie i przedstawił zastosowanie konopi włóknistych w produkcji prefabrykatów budowlanych oraz materiałów izolacyjnych.
  
  
• Mikołaj Wojciechowski (Hemp System) przedstawił naturalne rozwiązania budowlane, w tym prefabrykowane bloczki konopne w prezentacji pt. „Budowanie z konopi – naturalne rozwiązania w budownictwie”. Opisał korzyści płynące z używania konopi w budownictwie, takie jak poprawa efektywności energetycznej budynków oraz ich pozytywny wpływ na zdrowie użytkowników.
  
  
• Jacek Kramarz (Green Lanes) zaprezentował konopie włókniste jako alternatywę dla drewna w przemyśle drzewnym. W wystąpieniu pt. „Konopie włókniste jako 'nowe' drewno w przemyśle drzewnym” omówił właściwości konopi, takie jak wytrzymałość i biodegradowalność, które mogą uczynić je cennym surowcem w produkcji materiałów budowlanych, mebli czy innych wyrobów drewnianych.
  
  
• Maciej Strus (StrusWear) w prelekcji nt. „Rola włókna konopnego w przemyśle odzieżowym” przedstawił zastosowanie włókna konopnego w produkcji odzieży. Omówił jego właściwości, takie jak trwałość, oddychalność i odporność na bakterie, co czyni je idealnym surowcem do produkcji ekologicznych tkanin.
  
  
• Mariusz Nazaruk (Cannabotanique Sp. z o.o.) zaprezentował innowacyjny system monitorowania upraw konopi przemysłowych w prezentacji pt. „Hemp Farm – aplikacja i stacja meteorologiczna jako innowacyjny system do monitorowania oraz zarządzania upraw konopi przemysłowych”. Wskazał na znaczenie nowoczesnych technologii, takich jak aplikacje mobilne i stacje meteorologiczne, które umożliwiają optymalizację procesów upraw i zwiększenie efektywności produkcji konopi.
  
  
• Lorenza Romanese (European Industrial Hemp Association) omówiła rolę Europejskiego Stowarzyszenia Przemysłu Konopnego (EIHA) w kształtowaniu polityki UE dotyczącej konopi włóknistych. W wystąpieniu pt. „Rola EIHA oraz stanowisko UE w kwestiach rozwiązań prawnych związanych z konopiami włóknistymi” przedstawiła stanowisko Unii Europejskiej w kwestiach regulacji prawnych dotyczących upraw i handlu konopiami włóknistymi.
  
  
• Magdalena Wawrzyniak (Food & Pharma Legal Wawrzyniak Zalewska Radcy Prawni Sp. j.) w wystąpieniu nt. „Uprawy konopi siewnych – jakie wymagania trzeba spełnić, aby uprawiać w Polsce legalnie konopie siewne. Wymogi prawne i aspekty praktyczne” przedstawiła wymagania prawne związane z uprawami konopi siewnych w Polsce. Omówiła procedury uzyskiwania zezwoleń na uprawy oraz zasady legalnego wprowadzania konopi na rynek.
  
  
• Dr hab. Karol Leluk (Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Wrocławskiej) zaprezentował perspektywy rozwoju kompozytów konopnych w prezentacji pt. „Kompozyty konopne – perspektywy i warunki rozwoju technologii”. Omówił ich potencjał w przemyśle budowlanym i motoryzacyjnym, podkreślając korzyści związane z ich ekologicznym charakterem oraz właściwościami mechanicznymi.
  
  
• Magdalena Kułaga (IsoHemp) przedstawiła konopne, prefabrykowane bloczki budowalne jako innowacyjne rozwiązanie w budownictwie naturalnym. W czasie wystąpienia pt. „Alternatywne rozwiązania w budownictwie naturalnym, prefabrykowane bloczki konopne” zostały zaprezentowane zalety tego materiału w kontekście efektywności energetycznej oraz ochrony środowiska.

Panel dyskusyjny

Po zakończeniu prelekcji odbył się panel dyskusyjny, podczas którego uczestnicy mieli możliwość zadawania pytań prelegentom i dyskutowania na temat poruszanych tematów. Pozwoliło to uczestnikom na wymianę poglądów oraz przedstawienie swoich doświadczeń związanych z uprawami konopi włóknistych i ich zastosowaniem w różnych gałęziach przemysłu.

Oto kluczowe wnioski wynikające z dyskusji:

• Potencjał konopi w przemyśle: Uczestnicy podkreślili ogromny potencjał konopi włóknistych, które mogą stanowić alternatywę dla tradycyjnych surowców wykorzystywanych w budownictwie, odzieży, przemyśle drzewnym i papierniczym, a także w produkcji biopaliw. Konopie oferują rozwiązania ekologiczne i zrównoważone, które wpisują się w obecne globalne trendy w zakresie ochrony środowiska oraz zmniejszania śladu węglowego w przemyśle. Jednakże ich wykorzystanie, np. w produkcji kompozytów konopnych i materiałów izolacyjnych, wciąż jest na wczesnym etapie rozwoju.
• Zrównoważony rozwój i ekologia: Zdecydowana większość uczestników dyskusji wskazała na korzyści płynące z wykorzystania konopi w przemyśle, takie jak ich biodegradowalność, niskie zapotrzebowanie na wodę w uprawach oraz możliwość regeneracji gleby. Konopie stanowią materiał odnawialny, który może przyczynić się do zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne oraz sukcesywnie przywracać go gleby brakującą w niej próchnicę, powodując długofalowo zatrzymywanie w glebie wody opadowej i roztopowej oraz niezbędnych do życia związków mineralnych. Podkreślono potencjał rośliny do bioremediacji gruntów zdewastowanych (tereny popowodziowe, poprzemysłowe, upraw monokulturowych).
• Przemysł konopny w Polsce znajduje się na etapie dynamicznego rozwoju, jednak wciąż zmaga się z wieloma wyzwaniami. W ostatnich latach rosnące zainteresowanie uprawami konopi siewnych, szczególnie w kontekście ekologicznym i zrównoważonym, przyczyniło się do wzrostu liczby firm zajmujących się przetwórstwem tej rośliny.

Premiera filmu

W czasie Konferencji miała miejsce premiera filmu pt. „Future Fiber”, który przedstawia przyszłość przemysłu konopnego, innowacyjne zastosowania konopi we współczesnych technologiach oraz potencjał konopi w kontekście zrównoważonego rozwoju. W filmie zebrano wypowiedzi profesjonalistów z różnych środowisk oraz branż z całej Europy. Film ukazuje pozytywne wykorzystanie tych roślin w różnych gałęziach przemysłu, otwierając się na nowe perspektywy dla rozwoju poszczególnych dziedzin gospodarki. Film jest narzędziem promocyjno–edukacyjnym, za pomocą którego można w sposób wizualny przybliżyć ideę wykorzystania tej wszechstronnej rośliny.